KIRKPINAR YAĞLI GÜREŞLERİ FESTİVALİNDE YAŞANILAN İLKLER
UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültür Mirası Listesinde yer alan “Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali”nin tarihinde yaşanılan ilkleri arşiv kaynaklarının tozlu sayfalarından araştırıp yıllar itibariyle çıkartarak siz değerli güreşseverlerin bilgisine sunuyorum.
Amacım bu tarihi spor geleneğimizin değerlerini geleceğe aktarmaktır.
1923 Cumhuriyet döneminde Sarayiçi’nde ilk pehlivan güreşleri, Mayıs 1923 ayının 18. ve 19. günlerinde yapıldı. Güreşler, Çocuk Esirgeme Kurumu yararına düzenlenmiştir.
1924 Adalı Halil Sarayiçi Er Meydanın da son güreşini yapmıştır.
– Cumhuriyet Döneminin ilk başpehlivanı Arnavut Benli Abdullah olmuştur.
1925 Kırkpınar Panayırı adı ile Sarayiçi’ne yağlı güreşler yapılmaya başlamıştır.
1927 “Kırkpınar Panayırı”nda Edirne Belediyesi harç alarak yararlanmıştır.
1931 Macar güreş çalıştırıcısı Mr. Raol Peter güreşleri takip etmiştir.
1932 İzmir, İstanbul ve Ankara’da Türkiye Başpehlivan güreşleri organize edildi.
1934 Bu seneki güreşler ve panayır, Edirne Valisi Salim Özdemir Bey’in (14.5.1932-4.7.1935) koruması altında Cumhuriyet Halk Partisi İl Başkanlığı’nın oluşturduğu bir kurul tarafından Çocuk Esirgeme Kurumu yararına düzenlenmiştir.
1938 Pehlivan güreşlerinin Kültür Parkta yapılması ile ilgili çalışmalar başlatıldı.
1939 Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğünce Kurtdereli Mehmet Pehlivan Kemeri hazırlandı.
1940 Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğünce Sarayiçi’ne 500 kişilik Tribün yaptırıldı.
- Sarayiçi Güreş alanına Hoparlörlü Ses düzeni kuruluyor.
- Sarayiçi Güreş alanında Basın mensuplarına özel bir yer ayrıldı.
1942 Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğünce Adalı Halil pehlivan adına bir “Başpehlivanlık” kemeri yaptırılması kararı verildi.
1944 Bu seneki güreşlerin organizasyonunda Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü ve Edirne Cumhuriyet Halk Partisi İl Başkanlığı yer almıştır. Çocuk Esirgeme Kurumu’na yardımcı olmuşlardır.
- Sarayiçi alanı nehirlerin taşması dolayısıyla su altında bulunduğundan Kırkpınar Güreşleri Yanık Kışla meydanında yapıldı.
1945 Hava karardığı ve bu saatten sonra da yenişemeyecekleri anlaşıldığı için, hakem kurulu güreşi durdurdu ve daha önce üç kişiyi yenmiş olan Babaeskili İbrahim Başpehlivan, Manisalı Halil’de Baş ikincisi kabul edildi.
- Sarayiçi’ndeki güreş alanının düzenlenmesi bu sene Harp Okulu Spor öğretmeni Albay Hüsamettin Güreli’ye verilmiştir.
- Kız Meslek Lisesi öğrencileri geleneksel kıyafetleri ile Er Meydanında pehlivanlara bez dağıtarak görev aldılar.
- Seyircilerin oturduğu çadırlar ve tribünler ile güreş meydanının arasına dikensiz tel çit çekilerek alan belirlemiş ve hem de seyircilerin buradan daha ileriye geçmeleri engellenmiştir.
- Subay ve eşleri için, güreş alanının doğu tarafına ayrı küçük bir tribün yapılmıştır.
- Güreşler dolayısıyla özel olarak çağrılan meşhur zurnacı Emin Tanınmış ile Bolulu davulcuların ustaca çalışları ve mahalli oyunları güreşlere başka bir güzellik ve zevk vermiştir.
1946 Kasımpaşa Camii avlusundaki Adalı Halil Pehlivan Mezarı, Edirne Gençlik Kulübü tarafından Anıt şeklinde yeniden yapıldı.
- İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminden sonra, Demokrat ve Millet Partileri’nin kurulmasıyla memleketimizde çok partili yeni bir siyasi dönem başlamıştı. Bu döneme geçişte 26 Mayıs 1946 Pazar günü yapılan milletvekili seçimi nedeniyle bu seneki Kırkpınar Güreşleri’de seçim sonuna bırakılmış ve 31 Mayıs Cuma günü başlayıp, 2 Haziran 1946 Pazar günü sonuçlanması uygun görülmüştür.
1950 Güreşler Edirne Belediyesi tarafından organize edilmeye başlanıldı.
- 1950 yılı Kırkpınar Güreş Komitesi tarafından “Kırkpınar Güreşleri Kaide ve İncelikleri Esasları” hazırlanmış ve İl Basımevinde yayımlanmıştır.
- 1951 yılı Kırkpınar ağalığı için yapılan açık artırmayı 250 liraya Ekrem Demiray aldı ve 1951 Yılı Kırkpınar ağası seçildi. Ancak 7 Eylül 1950 tarihinde yapılan toplantıda Belediye Başkanlığına seçilen Demokrat Partili Hasan Maksudoğlu Ekrem Demiray’ın ağalığını kabul etmeyerek 1950 yılı Kırkpınar Ağalığına Murat Şener’i getirdi.
1951 Bu yıl Kırkpınar Panayırı’na gitmek isteyen vatandaşlardan köprülerin başında 50 kuruş alındığı gibi, güreşler seyretmek için alana girilirken de 100, tribünlerde oturacaksa 150 kuruş alındı.
- Sarayiçi Er Meydanında Kırkpınar Tribünü inşaatına başlandı.
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde afişlerin renkli basımı yapıldı.
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde ilk kez centilmen pehlivana ödül verildi.
1953 Kırkpınar Yağlı Güreşleri Amerikalılar tarafından plağa ve filme alınmıştır.
1956 Edirneli olan ve eski başpehlivanlarımızdan Kara Emin ve Adalı Halil’in mezarları Pehlivanlar Mezarlığı’na taşındı. Adalı Halil’in mezarı daha önceleri, Tunca nehri kıyısında bulunan Cedit Kasımpaşa Camii haziresinde bulunuyordu.
1960 Edirne Belediye Başkanlığınca 22 ayar altından “Kırkpınar Yağlı Güreşleri Altın Kemeri yaptırıldı.
- Edirne Belediye Başkanlığının ortaya koyduğu “Altın Kemeri” ilk defa İbrahim Karabacak bu yılda düzenlenen Başpehlivan güreşlerinde “Başpehlivan” olması ile taktı. Kemer bir yıl kendisinde kaldı.
- Edirne Belediyesi almış olduğu karar ile halkın merasimi ve güreşleri rahatça takip edebilmesi için ne köprüde ve nede tribünlerde kimseden para alınmamasını kararlaştı.
1963 Türk Kadınlar Birliği’nin Kırkpınar Şenlikleri Haftası münasebetiyle 1-6 yaşında çocuklar
arasında Gürbüz Çocuk müsabakası düzenledi.
1965 Güreşleri idare edecek hakem heyeti dün sabah Belediye de bir toplantı yaparak Yağlı ve Karakucak Müsabakalarına Ait Talimatname Yayımlandı.
- Edirne Şehir Müzesinde Kırkpınar Güreşleriyle ilgili olarak, eldeki araştırmalar sonucu elde edilen pehlivanlara ait fotoğraf ve eşyalarla meydana getirilen bir köşe hazırlandı.
1966 Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür Etkinlikleri Haftası adı altında gerçekleştirilmeye başlanıyor.
1967 Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür Etkinlikleri çerçevesinde Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği’nce Turizm Kervanı adlı etkinlik düzenlenmiştir.
1968 Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Başpehlivan güreşlerinde ilk altın kemere 1966, 1967 ve 1968 yılları Başpehlivan’ı olan Ordulu Mustafa Bük sahip olmuştur.
1969 Bu yıl baş ve başaltı dışındaki pehlivanlar ilk defa olarak kilolarına göre eşleştirildi.
- Kırkpıınar Yağlı Güreşleri tarihinde ilk defa 13 yaşında bir çocuk “Kırkpınar Ağası” unvanına sahip oldu. (Gazanfer Bilge’nin oğlu Muzaffer Bilge)
1970 Kırkpınar Yağlı Güreşleri Başpehlivan neticeleri sonuçlanamadığından Başpehlivan seçilemiyor.
1971 Bu yıldan itibaren Türkiye Kadınlar Birliğince “Kırkpınar Güzellik Yarışması” düzenlenmeye başlıyor. İlk Kırkpınar güzeli, Mazlum Özkan seçiliyor.
- Pazar günü yenişemedikleri için dün sabah güreşmeleri gereken Nazmi Uzun, Davut Yılmaz, Kara Ali, Sabri Acar güreşlere çıkmadıkları için hakem kurulunca diskalifiye edildiler ve daha önce altıncı olan Denizli’li Hasan Şahin Başpehlivan ilân edildi. Ayrıca Nazmi Uzun, Kara Ali, Aydın Demir, Sabri Acar ve Davut Yılmaz’a bir yıl müddetle Kırkpınar’a katılmama cezası verildi.
1972 Güreş federasyonu 9 Haziranda Kırkpınar’da yapılacak ananevi yağlı güreşler için komitesi dışında kendi bünyesinde bir komite kurmuştur. Güreş federasyonu komitesi Kırkpınar güreşlerini yerinde izleyerek organizasyon ve yetenekli güreşçileri seçme işini yürütecektir.
1973 Edirne Belediyesi tarafından Heykeltraş Tankut Öktem’e yaptırılan Kırkpınar Anıtı Bedesten önündeki Parka konuldu. Anıtın içinde bulunduğu 40 yalaktan su akıtan havuzun projesi ise mühendis Oral Alkan tarafından yapıldı.
1974 Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde ilk defa dönemin Kırkpınar Ağası Zülküf Karabulut tarafından Ağa Yemeği verildi.
- 11 Haziran Saat:10:30 Milli Pedalların iştirakiyle bisiklet yarışması düzenlendi.
1975 614. Kırkpınar güreşleri cumartesi günü öğleden sonra pehlivanların yolluk paralarının arttırılması isteği ile güreşleri boykot etmeleri üzerine Belediye tarafından güreşler iptal edildi.
- Güreşlere katılan Hakem ve Pehlivanlara Geçici Lisans uygulaması başlatıldı.
1977 Bu yıl tarihi Kırkpınar güreşlerinde ilk defa hakem heyeti ve pehlivanlar tarafından bir yemin edilişi gerçekleşti.
- Kategorilerinde birinci olan pehlivanlara hediyeleri ilk defa milli kıyafetler giymiş kızlar tarafından taşınarak verildi.
1978 Edirne Belediye Başkanı Güngör Mazlum, Kırkpınar Yağlı Güreşleri nedeniyle Sarayiçi Er Meydanında üç yıl üst üste Başpehlivan olan “Türkiye’nin Başpehlivanı” olmuş üç altın kemerli pehlivanlar Sarayiçinde bir araya getirdi.
- Edirne Belediye Başkanlığının girişimleriyle açılan “Kırkpınar Amblem”i yarışmasında Semih Akın’a ait eser “Kırkpınar Amblemi” olarak seçilmiştir.
- Kırkpınar sahasının en iyi şekilde düzenlenmesini sağlayacak en uygun projeyi seçebilmek amacı ile açılmış olan proje yarışmasını Nuran Karaaslan’ın projesi birinci seçilmiş, 10 bin lira para ödülü kazanmıştır.
1982 Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde Puanlı Güreş uygulaması başlatıldı.
- Yağlı Güreş Yönetmeliği yayınlandı.
- Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği ile 1982 Yılı 621. Kırkpınar ağası Ali Ayağ’ın birlikte düzenledikleri “Yağlı Güreş Sempozyumu” 4 Haziran günü Halk Eğitim Merkezinde yapıldı.
1984 Dönemin Edirne Belediye Başkanı İbrahim Ay’ın girişimleri ile Sarayiçi alanına modern Kırkpınar Tribünlerinin temeli atıldı.
- 1984 yılı 623. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Kırkpınar ağası Mustafa Bilgin tarafından tribünlerin yenilenmesi çalışmaların içerisinde Er Meydanında özel basın tribünü yaparak, basın mensuplarının rahat bir ortamda çalışmalarını sağladı
1985 Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde kaliteyi arttırmak amacıyla prim sistemi uygulamasına geçildi.
- Edirne Belediye Meclisi almış olduğu karar ile 3 yıl üst üste ağalığı kazanan Kırkpınar Ağasını bronz kemer ile ödüllendirmeyi kararlaştırdı.
- Kırkpınar Yağlı Güreş müsabaka süresi yarım saate indirildi. İlk uygulama Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde yapıldı.
- Kırkpınar güreşlerinin 624. Yıldönümü dolayısı ile Milli Piyango idaresi ilk kez Kırkpınar için 50 milyonluk bir özel çekiliş programı hazırladı.
- Tarihi Kırkpınar Güreşleri ve Şenlikleri haftası nedeniyle Kırkpınar 1. Rallykros yarışması Kırkpınar ağası Mustafa Bilgin tarafından düzenlendi.
- Edirne Belediyesi, Tarihi Kırkpınar güreşlerinin yapıldığı Sarayiçi’nin gün geçtikçe çoraklaşan ve yeşilliği giderek azalan görünüşünü değiştirip canlandırmak amacıyla bu güne kadar gerçekleştirilen etkinlik sayısınca (623 adet ) fidan dikti.
- Yıllar önce yeninceye kadar süren daha sonra yönetmeliğe bağlanıp bir saate indirilen yağlı güreşler federasyon başkanı Halil Ata’nın emriyle yarım saate indirildi.
1986 625. Tarihi Kırkpınar güreşlerini seyretmek üzere bu yıl üçüncü defa katılan Başbakan Turgut Özal’a Edirne Belediyesi Meclisi’nin aldığı karar gereği Kırkpınar’da üç yıl üst üste başpehlivan olan Başpehlivanlara takılan Altın Kemerin sembolik bir eşi takıldı.
1987 Kırkpınar şenlikleri kapsamında 1 Temmuz 1987 pazartesi günü Saraçhane futbol sahasında 1.Cirit müsabakaları yapılmıştır.
1990 Dönemin Kırkpınar Ağası Murat Köse tarafından yaptırılan 4 metre uzunluğunda 2 adet kırmızı dipli mum Sarayiçi alanına koyuldu ve Kırkpınar meşalesi yakıldı.
- Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreş ve Şenliklerini daha etkili ve canlı tutmak için bu yıl ilk defa etkinlikler “Sarayiçi Halk Şenlikleri” adı altında 16 Haziran-8 Temmuz tarihleri arasında düzenlendi.
1991 Dönemin Kırkpınar ağası Alper Yazoğlu tarafından Kırkpınar Ağa Amblemi yarışması yapıldı. Nilgün Şen’in amblem çizimi birinci oldu.
1992 Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür Etkinlikleri kapsamında “Trakya Ev Yemekleri Altın Kepçe” Yarışması düzenlendi.
1994 Dönemin Kırkpınar Ağası Oğuzhan Bilgin tarafından, I. Kırkpınar Basın Yarışması düzenlendi.
- Edirne Belediye Başkanlığı Cumhurbaşkanı Sayın Süleyman Demirel’i Ağaların Ağası Altın Kemer’i ile ödüllendirdi.
1995 Kırkpınar Yağlı Güreşlerine katılacak güreşçilerin bağlı bulundukları il müdürlüklerinden lisans alması uygulamasına geçildi.
1996 Sarayiçi alanında yapımına başlanan Kırkpınar Tribünleri tamamlandı. Seyirci kapasitesi 25.000’e çıkarıldı.
1998 Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde doping kontrol uygulaması başlatıldı.
- Edirne Belediyesi’nce yaptırılan Kırkpınar Heykeli şehrin girişine konuldu.
2000 639 yıllık geçmişi olan Kırkpınar’da 8 güreşçi dopingli çıktı.
2001 Edirne Belediyesi tarafından Ulusal Kırkpınar Fotoğraf yarışmasının birincisi düzenlendi.
- Edirne Belediyesinin daha önce Su İşletme Müdürlüğü ve Fen İşleri Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılan ek binası, yeniden restore edilip düzenlenerek “Kırkpınar Evi” haline getirildi.
2004 Emekli müzik öğretmeni Beyazıt Sansı’nın 1955 yılında yazarak bestelediği, 9 kıtadan oluşan “Kırkpınar Marşı”, Edirne Belediyesinin 2 Haziran 2004 tarihli Meclis toplantısında “Kırkpınar’ın Resmi Marşı” olarak çalınması kabul edilmiştir.
- Tarihi Kırkpınar çayırı, bu yıl ilk kez dört çiftin mutluluğuna tanık oldu. Nikah töreninde Elif Görez Hasan Durak’la, Sinem Tunalı, Ramis Dedeoğlu ile, Sinem Yener, Eyüp Kaya ile Gülcan Demirdelen de Gökhan Bıçak ile Er Meydanında binlerce izleyici huzurunda dünya evine girdi.
- Yunanistan’dan gelen Makis Nalbandis, Helkas Dimitris, Kostas İfandidis, Kiryakof Boyacıs Bulgaristan’dan Aydın Halim, Kenan Kerim, Mehmet Şerafettin, Zekeriya, İlyam Setefeno, Nerdit Bilal, Ahmet Mustafa, Ehliman Mustafa Türk güreşçilerin kıran kırana güreştiği Er Meydanı’nda ilk kez güreş tuttu.
2005 Edirne Belediye Başkanlığı tarafından yaptırılan Ahmet Taşçı ve Adalı Halil Başpehlivanların Heykelleri 19 Haziran 2005 tarihinde Sarayiçi’nde önceden belirlenen yerlerine konuldu.
2007 1995 – 1998 yılları arasında Kırkpınar Ağası olan Hüseyin Şahin ile 1991 -1993 yılları arası Kırkpınar Ağası Alper Yazoğlu’nun heykelleri Sarayiçi’ne dikildi.
2008 Avrupa Komisyonu’nun alt birimi olan İşletme ve Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından 2008 yılında üçüncüsü düzenlenen Avrupalı Seçkin Destinasyonlar (EDEN) pilot projesinde “Turizm ve Somut Olmayan Yerel Miras” konu başlığı ile Ülkemizi “Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri” ile Edirne temsil etmiştir. Edirne Belediyesi AB ve Uluslararası ilişkiler Bürosu tarafından hazırlanan “Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Projesi” yapılan değerlendirme neticesinde 49 proje içinden birinci seçilmiştir.
- 31 Temmuz 2008 Tarihli ve 26953 Sayılı Resmi Gazete’de “Trakya Üniversitesi Kırkpınar ve Değerleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Yönetmeliği” yayımlandı.
2009 Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e 648. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri sırasında “Başağa” sıfatıyla altın kemer takıldı.
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.
2010 UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Komisyonu Genel Kurulunun 15-19 Kasım 2010 tarihlerinde Kenya’nın Nairobi kentinde yaptığı toplantı sonucunda 16 Kasım 2010 tarihinde “Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali”, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine dâhil edilmiştir.
- Sumo Güreş şampiyonu Akino Mino ile Kırkpınar Yağlı Güreş Başpehlivanlarından Ahmet Taşçı Er Meydanın da gösteri güreşi yaptılar.
- Aliço Güreş Eğitim Merkezi açıldı.
- Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür Etkinlikleri açılışı ilk defa Saraçlar Caddesinde yapıldı.
2011 650. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşlerine gelen T.C Başbakanı Tayyip Erdoğan’a Edirne Belediye Başkanı tarafından “Siyasetin Başpehlivanı” unvanıyla Altın Kemer takıldı.
2012 651. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’ni ilk kez izlemeye gelen Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’na “İstikbalin Başpehlivanı” sıfatıyla hazırlanan altın kemer takıldı.
2013 Edirne Belediye Başkanlığı Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali Sayısallaştırma Projesi Ender Bilar’ın Proje danışmanlığında başlatıldı
- “Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali”nin naklen yayın hakkını 10 yıllığına Doğuş Yayın Grubu kazandı.
2014 Edirne Belediye Başkanlığı Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali Bilgi ve Dokümantasyon Merkezi, Edirne Belediyesi’nin Mayıs 2014 ayı meclis toplantısında kuruldu ve yönetmeliği oy birliği ile kabul edildi.
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri Er Meydanındaki tribünlerde Başpehlivan ve Kırkpınar Ağaları’nın rahat bir ortamda güreşleri seyretmeleri amacıyla özel bölüm ayrıldı.
- Sarayiçi alanında Marmara Bölgesi Belediye Başkanlıklarının yöresel kültürel ve el sanatları ürünlerini sergileyebilecekleri standlar için yer ayrıldı.
- 2014 – 30 Mayıs 2014 tarihinde saat 20.00 de, İstanbul Veliefendi Hipodromu’nda ilk kez gerçekleştirilen ve Dört yaşlı safkan Arap atlarının katıldığı Tarihi Kırkpınar Güreşleri Koşusu’nu Tarkan H. Onar’ın Kurtçabey isimli safkanı, jokey Ahmet Çelik ile kazanırken, 1900 metre çim pistteki koşunun bitiriş derecesi 2.12.08 oldu.
2015 Edirne Belediyesi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Bilgi ve Dokümantasyon Merkezi bünyesinde Ender Bilar’ın Proje Danışmanlığında yürütülen “Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali Sayısallaştırma Projesi”nin tanıtımı 14 Temmuz 205 günü yapılarak www.edirnekirkpinar.com sayfasından beş dilde erişime açıldı.
- Kırkpınar organizasyonu; Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür Etkinlikleri Haftası adıyla gerçekleştirilirken 2015 yılından itibaren UNESCO’nun Somut Olmayan Kültür Mirası Listesinde tescilli olan “Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali” adıyla sürdürülmektedir.
- 15-21 Ağustos 2015 tarihleri arasında Güney Afrika’nın Cape Town’da düzenlenen 81. IFLA Konferansı ve Genel Kurulunda “Edirne Belediyesi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Sayısallaştır Projesi” Proje Danışmanı Ender Bilar tarafından poster bildiri olarak sunuldu. https://edirnekultur.com/uploads/52518562982b616fc89203f31e03c83008cc1.jpg
2017 2016 yılı 655. Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali Ağalık İhalesine katılan Seyfettin Selim, Ağalık Koç’una 400 Bin Türk Lirası vererek 2017 yılı 656. Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali Ağası olmuştur. Böylelikle Seyfettin Selim Kırkpınar tarihinde ilk kez İki Altın Kemerli Ağa ünvanına sahip olmuştur.
2019 Kırkpınar güreşlerinde 3 kez üst üste başpehlivan olan altın kemer sahibi Başpehlivanlarımıza devlet sporcusu unvanı verildi. Bu kanunla Karamürselli Aydın Demir, Denizlili Hüseyin Çokal ve yine Karamürselli Ahmet Taşçı devlet sporcusu unvanına sahip oldu.
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri Ağası Seyfettin Selim, Kırkpınar ağa karşılama töreni ile Sarayiçi Er Meydanında geleneksel ağa kıyafetini giymeden katıldı.
- “Kırkpınar ve yağlı güreş yönetmeliğinde yapılan değişiklikle bu yıldan itibaren puanlama kaldırıldı. Daha önceki yıllarda pehlivanlar 30 dakika güreşiyorlardı. Yenişemediği takdirde bir 5 dakika su ve yağ molası veriliyordu. Ardından paça bağları bağlanıyor ve 10 dakika puanlama güreşi yapılıyor ve ondan sonra altın puanlamaya gidiliyordu.Yeni uygulamaya göre 40 dakika süren güreşin sonunda eğer yenişme olmazsa güreşe hiç ara vermeden hakem, yanında taşıdığı paça bağlarını hemen pehlivanlara bağlayarak, doğrudan altın puana geçilecek ve ilk altın puanı alan güreşçi galip ilan edilecektir.
2021 Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin 2 altın kemerli ağası Seyfettin Selim, 2018, 2019 ve 2020 yılı ağalığını da (2020 yılı Kırkpınar Yağlı Güreşleri pandemi nedeniyle yapılamadığından Edirne Belediye Meclisi tarafından 2021 yılı Kırkpınar Ağası ilan edilmiştir.) kazanarak üçüncü altın kemerin sahibi olmuştur. Seyfettin Selim Kırkpınar tarihine üç altın kemerli ağa olarak geçmiştir.
- Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin “Ebedi altın kemer” sahibi başpehlivanlarından Aydın Demir ve Hüseyin Çokal’ın heykelleri dikildi.
- 11 yıl Kırkpınar Ağalığı yapan ve ebedi 3 altın kemerin sahibi olan Kırkpınar Ağası Seyfettin Selim ile Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan arasında protokolün imzalanmasının ardından Edirne Belediyesi Kırkpınar Ağası Seyfettin Selim Kreş ve Gündüz Bakım Evi’ hizmete açıldı.
2022
- 2022 Yılı 661. Kırkpınar Yağlı Güreşlerine katılım için 2.475 pehlivan başvuru yaptı. Bu katılım tüm zamanların katılım rekorunu kırdı.
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali’nin tarihine adını 13 kez Kırkpınar Ağası unvanı ile yazdıran Seyfettin Selim, 662. Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin Ağalık Koç İhalesi’ni 4 milyon 22 bin TL bedelle alarak Kırkpınar tarihi’nin 14’ncü, 2023 yılının yani Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılının da Kırkpınar Ağası olarak adını tarihe yazdırdı.
- Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu 21 Nisan 2022 tarih ve 5481 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kurulmuştur. Yağlı Güreşler dolayısıyla Kırkpınar Yağlı Güreşleri bu federasyonun çatısı altına alınmıştır. 29 Haziran 2022 tarihinde yapılan seçimle Federasyon Başkanlığına İbrahim Türkiş seçilmiştir. Yönetim kurulu da Yücel Yılmaz, Şahin Hopur, Bülent Odabaşı, Hasan Aydın, Fahrettin Şolpan, Mehmet Emin Bay, Başar Atikbay, İbrahim Doğan, Alparslan Aslan, Metin Taşçı’dan oluşmuştur.
2023
- Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu tarafından 7 etaptan oluşan Türkiye Yağlı Güreş Ligi oluşturuldu. CW Enerji Türkiye Yağlı Güreş Ligi kapsamındaki ilk organizasyon 20-21 Mayıs tarihlerinde “Manavgat Belediyesi 10. Yağlı Pehlivan Güreşleri” adıyla düzenlendi. Ligde ilk 24’e girmeyi başara pehlivanlar, Kırkpınar’a direkt katılım hakkı elde edecek. Türkiye Yağlı Güreş Ligi çatısı altında düzenlenecek 7 organizasyonlar aşağıdadır.
20-21 Mayıs / Manavgat Belediyesi 10. Yağlı Pehlivan Güreşleri
10-11 Haziran / Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Sekapark Yağlı Güreşleri
24-25 Haziran / Şahinbey Belediyesi Yağlı Pehlivan Güreşleri
22-23 Temmuz / Geleneksel Aybastı Perşembe Yaylası Ordulu Mustafa Pehlivan Yağlı Güreşleri
5-6 Ağustos / Bursa Büyükşehir Belediyesi 15. Softaoğlu Mehmet Pehlivan Yağlı Güreşleri
19-20 Ağustos / Yunus Emre Belediyesi 8. Geleneksel Yuntdağı Yağlı Pehlivan Güreşleri,
2-3 Eylül / 63. Geleneksel Kurtdereli Mehmet Pehlivan Yağlı Güreşleri.
- 1966 yılından itibaren “Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür ve Sanat Etkinlikleri” adıyla kutlanan ve 2010 yılında UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültür Mirası Listesine “Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali” adıyla girdikten sonra da hafta olarak kutlanan Kırkpınar, haftanın ilk günü (Pazartesi) Belediye önünde oluşturulan kortejle Atatürk Anıtına yürüyüş gerçekleştirilmekteydi. Cumhuriyetin 100. Yılı olan 2023 yılı 622. Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali’nin açılış gününde kortej yürüyüşü gerçekleştirilmemiştir.
Ender BİLAR
Not: Yazarın yazılarından kaynak gösterilerek telif hakları kanununun belirlediği kriterler kapsamında kullanılabilir. Kaynak gösterilmeden yayımlanamaz, paylaşım yapılamaz.
Foto: Servet Çınar
Bir yanıt yazın